Sposób wykorzystania motywów biblijnych w poezji Norwida
– bo poezja ma architekturę rozsądku swego,
i rzeźbę profilu wiersza, i malarstwo światło
cienia, i muzykę powoju słów, i taniec
powtarzanych i odbijanych strof, światło,
i ciepło wewnętrznego – sumienia pieśni
w czasie i ogień …
Norwid kształtując własną mowę poetycką, szukał własnej drogi. Czerpiąc z języka potocznego, dokonywał sublimacji w język sztuki. Owocem jego pracy są dzieła prawdziwe, piękne i dobre. Dla niego sztuka słowa stała się „najwyższym z rzemiosł apostoła”. Poezja Norwida nie jest teologiczną rozprawą, ona zamyka słowa Świętej Księgi w parabolach, metaforach i niedomówieniach. A. Dunajski powiada, że przez jego poetycki język piękna, Bóg „wypowiada się” i objawia.
„Poeta – myśliciel, człowiek głęboko i osobiście zaangażowany religijnie, wyraźnie funduje swój symbolizm, opierając się przede wszystkim na Piśmie Świętym oraz własnym doświadczeniu religijnym.”
W ramach obszernego zagadnienia myśli religijnej Norwida skupiono się na jednym wycinku, a mianowicie na nawiązaniach do Biblii. Nie sposób w ramach pracy magisterskiej wyczerpać ten temat, ale można przedstawić charakterystyczne i ważne refleksje o Biblii z na podstawie wybranych wierszy. Będą to w szczególności wiersze z Vademecum, jedynym, a więc reprezentatywnym, autorskim zbiorze liryki Norwida, w którym często przewija się tematyka biblijna. Dla uzupełnienia i ilustracji przytoczono i inne utwory. Zbadanie wybranych, istotnych nawiązań do Biblii powinno pozwolić na ogólniejsze wnioski.
Źródłowym tekstem jest w tej pracy dzieło literackie, a nie tekst ściśle religijny. Jednakże literatura jest częstym i uznanym nośnikiem teologii i sposobem jej wyrażania. Skoro jednak chodzi o teksty literackie, podejść do nich trzeba z odpowiednią metodą, analizując i komentując poezję jako poezję.
Znalezione cytaty – czy częściej aluzje biblijne – będą badane pod kątem ich interpretacji i funkcji w utworze. Nie chodzi o egzegezę odpowiednich tekstów, lecz o sposób ich odczytania…
