Zapomniane obrzędy weselne i pogrzebowe

Wyniki badań etnograficznych przeprowadzonych przez Ośrodek Dokumentacji Etnograficznej na terenie powiatu wołomińskiego.

Taki jest nasz obyczaj odwieczny przez setne pokolenia ojców naszych na tej ziemi uświęcony, obyczaj piękny, jak ta świętość związku małżeńskiego, obyczaj, który powinien być szanowany jako błogosławieństwo rodzicielskie. To też ludzie rozważni i obyczaj praojców miłujący, szanują i zachowują dawne zwyczaje weselne swojego narodu, a jeno głupi i lekkomyślni lekceważą je sobie, nie pomnąc, że dzieci, które obyczaj ojców zapomniały, nie będą dobrej doli i błogosławieństwa rodzicielskiego miały.

Rozwój cywilizacyjny ziem obecnego powiatu wołomińskiego, jaki dokonał się w szczególności w drugiej połowie XIX w., był głównym czynnikiem, który spowodował powolny, ale niestety nieuchronny zanik dawnych obrzędów, wierzeń i tradycji na ich terenie.

Duży odsetek ludności napływowej, rozluźnienie więzi rodzinnych oraz szerszy dostęp do edukacji to kolejne czynniki, które także wpłynęły na odwrót od kontynuacji dawnych zwyczajów, który trwa do czasów obecnych. Dlatego też, Ośrodek Dokumentacji Etnograficznej przeprowadził serię wywiadów ze starszymi mieszkańcami powiatu, czego celem było zebranie możliwie szerokiego materiału dotyczącego struktury obrzędowej wesel i pogrzebów na terenie powiatu wołomińskiego w dawnych latach. Przepytywani informatorzy mieli od 70 do 92 lat, stąd dostarczone przez nich informacje dotyczyły głównie okresu bezpośrednio przed II wojną światową i zaraz po niej. Niekiedy rozmówcy przytaczali informacje przekazane przez swoich rodziców bądź dziadków, stąd mogły one dotyczyć nawet początków XX w. Wywiady zostały przeprowadzone w następujących miejscowościach: Wołomin, Ruda gm. Radzymin, Ciemne gm. Radzymin, Borzymy gm. Jadów, Wójty gm. Jadów, Józefów gm. Dąbrówka, Kuligów gm. Dąbrówka, Kowalicha gm. Dąbrówka, Ludwinów gm. Dąbrówka, Klembów, Stryjki gm. Tłuszcz, Jasienica gm. Tłuszcz, Łysobyki gm. Tłuszcz.